Yn ôl Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) mae cynigion diweddaraf Llywodraeth Cymru ar  gyfer Cynllun Ffermio Cynaliadwy ‘ar y trywydd iawn’ ond bod yna nifer o bryderon o hyd am rai o’r manylion.

Bydd y ddogfen ‘Cynigion Ffermio Cynaliadwy:  Cynigion Bras ar gyfer 2025’, a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru ar 6ed Gorffennaf, yn gosod sail trafodaeth bellach ar y cynllun a fydd yn disodli cynlluniau Taliad Sylfaenol a Glastir Cymru o 2025.

Mae UAC yn croesawu’r meysydd hynny o’r cynigion sydd wedi newid i adlewyrchu pryderon a bwysleisiwyd gan yr Undeb mewn ymateb i gynigion blaenorol.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi lansio ‘cynllun pum pwynt’ y dylai Llywodraethau’r DU ei roi ar waith, ym marn yr Undeb, i daclo effeithiau rhyfel Wcráin a ffactorau eraill ar ffermwyr, cynhyrchwyr bwyd a defnyddwyr.

Mae rhyfel Rwsia yn erbyn Wcráin wedi gwaethygu effeithiau parhaus y pandemig a Brexit, gan roi pwysau economaidd mawr ar ddefnyddwyr a busnesau a chreu argyfwng bwyd byd-eang.

Mi fydd llawer o’r dylanwadau byd-eang sy’n effeithio ar gynhyrchwyr a defnyddwyr ar hyn y bryd tu hwnt i reolaeth Llywodraethau’r DU, ond mae yna, serch hynny, bosibilrwydd o gymryd camau sylweddol a fydd yn rhoi ystyriaeth go iawn i fuddiannau hirdymor ffermwyr, gan helpu hefyd dros y tymor byr.

Mae’r cynnydd yng ngwota mewnforio cig defaid Seland Newydd yn ystod blwyddyn gyntaf cytundebau masnach newydd a arwyddwyd gan y DU a’r UE dros ddeugain gwaith yn uwch fesul pen y boblogaeth yn y DU o’i gymharu â’r Undeb Ewropeaidd, sy’n dangos methiant Llywodraeth y DU i ddiogelu amaethyddiaeth y DU o fewn trafodaethau masnach, yn ôl Undeb Amaethwyr Cymru (UAC)

Mi fyddai cytundeb masnach UE-Seland Newydd a gytunwyd mewn egwyddor yn ddiweddar yn caniatáu mewnforio 5,429 tunnell ychwanegol o gig defaid yn ddi-doll i’r UE yn ystod blwyddyn gyntaf y cytundeb, tra bod y ffigur cyfatebol ar gyfer y DU yn y cytundeb a gyhoeddwyd yn Chwefror eleni yn 35,000 o dunelli.

Mi fyddai cynnydd y DU o ran y cwota di-doll o gig defaid o Seland Newydd bron chwe gwaith a hanner yn uwch yn ystod y flwyddyn gyntaf na’r hyn a sicrhawyd gan yr UE.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi ailadrodd ei galwad i sefydlu Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar gyfer y diwydiant i archwilio Prynu Gwybodus yn ogystal â dyfodol taliadau Iawndal TB Gwartheg, yn sgil cyhoeddi datganiad y Gweinidog Materion Gwledig am y rhaglen i ddileu TB.

Ymhlith y cynlluniau TB newydd a amlinellwyd yn y datganiad y mae polisïau a allai weld defnydd o brofwyr lleyg ar gyfer profion TB, darparu gwybodaeth TB orfodol yn y man gwerthu, a newidiadau sylweddol i’r ffordd y telir iawndal TB.

Mae UAC yn falch bod nifer o’r pryderon a godwyd yn ymateb 27 tudalen yr Undeb i’r Rhaglen Ddiwygiedig i Ddileu TB wedi cael gwrandawiad gan Lywodraeth Cymru.  Mae’r Undeb, dro ar ôl tro, wedi galw am gynnwys y diwydiant yn nyfodol y polisïau iawndal TB a Phrynu Gwybodus, ac felly mae datganiad y Gweinidog y bydd yna drafodaeth bellach gyda’r diwydiant ar y materion pwysig hyn i’w groesawu.

i) Rhai o gynlluniau gwariant amaeth y UE yn agored i dwyll yn ôl ECA

Mae adroddiad archwiliad diweddar a gyhoeddwyd gan Lys Archwilwyr Ewrop (ECA) yn dweud bod rhai o gynlluniau gwariant amaeth yr UE yn agored i risg o dwyll yn sgil camddehongli rhai o’r rheolau.

Mae’r prif risgiau a nodir yn gysylltiedig â ‘chipio tir’ anghyfreithlon mewn gwledydd gyda chynlluniau cofrestru tir gwan, a pherchnogaeth aneglur.  Gall twyllwyr hefyd geisio caffael tir at ddiben hawlio taliadau arno’n unig, heb gynnal unrhyw weithgarwch amaethyddol.

Mae’r Comisiwn wedi derbyn holl argymhellion yr ECA.

ii) Allforion bwyd a diod Cymru’n cyrraedd y lefel uchaf erioed yn 2021

Cyrhaeddodd allforion bwyd a diod Cymru'r lefel uchaf erioed, sef £641 miliwn yn 2021, gan godi 16% o un flwyddyn i’r llall, y cynnydd mwyaf ar draws pedair gwlad y DU.

Y categori gwerth uchaf oedd cig a chynnyrch cig, ar £187 miliwn, gydag wyth allan o’r deg cyrchfan uchaf ar gyfer holl allforion bwyd a diod Cymru o fewn yr UE.

iii) Laca’n rhybuddio y bydd llai o gig yn y deiet ysgol oherwydd y cynnydd mewn prisiau

Mae Laca, sef cymdeithas arlwywyr bwyd ysgol y DU, y mae ei haelodau’n darparu 80% o brydau ysgol yng Nghymru a Lloegr, wedi dweud bod cig ffres wedi’i dynnu oddi ar nifer o fwydlenni ysgol oherwydd y cynnydd mewn prisiau.

Erbyn hyn mae ysgol gyffredin yn wynebu cynnydd o 20% yng nghostau bwyd, o’i gymharu â ffigurau Ebrill 2022.

Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi ei chynigion diweddaraf ar gyfer Cynllun Ffermio Cynaliadwy yng Nghymru o 2025 ymlaen.

Bydd y ddogfen – sydd i’w gweld yma – yn ffurfio sail cam nesaf y cyd-ddylunio a agorodd ar gyfer cofrestru ar 6ed Gorffennaf 2022.

Mae UAC o’r farn bod y cynigion ‘ar y trywydd iawn’ ond mae pryderon o hyd ynghylch rhai o’r manylion.  Serch hynny, mae Llywodraeth Cymru wedi cymryd camau bras ymlaen ac erbyn hyn mae ganddi fframwaith cyffredinol sy’n ddigon tebyg i’r hyn mae’r Undeb wedi’i gynnig. 

 Cyhoeddwyd Awdurdodiad Brys i ganiatáu defnydd o Asulox i reoli rhedyn ym Mhrydain Fawr a Gogledd Iwerddon yn ystod tymor 2022 o 1af Gorffennaf.

• I leihau’r effaith ar adar sy’n magu, lle bo modd, dylid ei ddefnyddio ar ôl 1af Awst, neu mor hwyr yng Ngorffennaf â phosib.
• I warchod mamaliaid, ni chaniateir ei ddefnyddio lle gwyddys bod y pathew gwinau’n bridio.
• Mae gwasgaru o’r awyr wedi’i awdurdodi ar yr amod bod yna drwydded chwistrellu o’r awyr; bydd y rheolydd yn darparu templedi ffurflenni cais.

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi cyhoeddi’r pedair Trwydded Gyffredinol newydd ar gyfer rheoli adar gwyllt, a ddaeth i rym ar 1af Gorffennaf 2022.

Ceir rhestr lawn o’r Trwyddedau Cyffredinol yma sy’n cynnwys:

Eleni, mae’r Sefydliad Amaethyddol Brenhinol Llesiannol (RABI) yn lansio ymgyrch cyfryngau cymdeithasol o’r enw ‘HowYouWeathering?’

Am fod ffermwyr bob amser yn siarad am y tywydd, mae RABI yn annog pobl i fod yr un mor onest wrth drafod eu hiechyd meddwl eu hunain.

I gefnogi’r ymgyrch, mae RABI yn gofyn i bobl o’r gymuned ffermio ac arbenigwyr y sector i godi mwy o ymwybyddiaeth, a helpu i gael gwared â’r rhwystrau sy’n atal pobl rhag gofyn am help a chael cymorth arbenigol.

Sut allwch chi gymryd rhan:

• Anfonwch fideo byr yn rhannu’ch cynghorion ar gyfer iechyd meddwl positif;

NEU,

• Fideo’n rhannu’ch barn ynghylch pam mae hi mor bwysig siarad am iechyd a lles meddyliol

Anfonwch unrhyw fideos perthnasol i Mae'r cyfeiriad e-bost hwn wedi'i warchod rhag robotiaid sbam. Rhaid i chi alluogi JavaScript i'w weld. i gymryd rhan.

Mae Tir Coed wedi lansio arolwg er mwyn i ffermwyr a thirfeddianwyr sy’n rheoli tir roi eu barn ar y sgiliau y dylai Tir Coed eu haddysgu i gwrdd ag anghenion rheoli tir yn y dyfodol.

Er bod yr arolwg yn canolbwyntio’n bennaf ar anghenion sgiliau sefydliadau’r sector amaethyddiaeth, garddwriaeth, cyhoeddus, preifat a rheoli tir cymunedol yng Ngheredigion yn y dyfodol, mi fydd barn rheolwyr tir ledled Cymru’n helpu Tir Coed i sicrhau bod ei gyrsiau hyfforddiant seiliedig ar y tir yn addas i’r diben.

https://www.surveymonkey.co.uk/r/8XLR2GL (Grwpiau Cymunedol Gwledig sy’n rheoli tir)

https://www.surveymonkey.co.uk/r/8M5BYPQ (Ffermwyr a Thirfeddianwyr)

Mae MRFGR yn chwilio am bobl i gymryd rhan mewn cyfweliad ymchwil 60 munud ar y testun gweithio yn y diwydiant amaeth.  Bydd yr ymchwil yn edrych yn benodol ar eithriadau a/neu drwyddedau ar gyfer gwastraff peryglus a sut y gellir gwella’r broses gofrestru.

Bydd y rhai sy’n cymryd rhan yn derbyn £100 i ddiolch iddyn nhw am eu hamser.

Ceir mwy o fanylion yma: https://mrfgrresponses.com/index.php/916267

Mae Angharad Thomas Cydlynydd Marchnata UAC yn fyfyrwraig MSc Polisi Bwyd ac Amaethyddiaeth Gynaliadwy yn y Brifysgol Amaethyddol Frenhinol yn cynnal arolwg ar ‘yr effaith y bydd polisi NVZ Cymru gyfan yn ei gael ar Fusnesau Fferm Cymru’.

Ni ddylai'r arolwg gymryd mwy na 10 munud i'w gwblhau, ac mae'r holl ymatebion yn ddienw. Mae’r arolwg i’w weld yma - https://rau.onlinesurveys.ac.uk/masters-dissertation

PWYSIG

Ni fydd unrhyw estyniadau i’r dyddiadau cau ar gyfer hawlio unrhyw un o’r cynlluniau uchod oherwydd y cyfyngiadau ar ddyrannu cyllideb.  O ganlyniad, mae Llywodraeth Cymru’n caniatáu i bobl  archebu eitemau unwaith y byddant wedi derbyn cynnig o gontract, a chyn derbyn y contract.

Maent yn cynghori pobl i archebu, neu o leiaf i wneud ymholiadau yn ystod y cyfnod hwn i sicrhau bod eitemau’n cael eu dosbarthu mewn pryd neu’r gwaith yn cael ei gwblhau o fewn yr amserlen.  Os na ellir gwneud hynny, a bod tystiolaeth ysgrifenedig yn cael ei darparu i gadarnhau’r rhesymau pam, gall ymgeiswyr dynnu’n ôl o’r cynllun ac ni fyddant yn cael eu heithrio o rowndiau yn y dyfodol.

Os byddant yn derbyn y contract ac yna’n methu â bodloni’r amodau o fewn yr amserlen berthnasol, mi allant gael eu heithrio o rowndiau’r cynllun yn y dyfodol.

PWYSIG

Ni fydd unrhyw estyniadau i’r dyddiadau cau ar gyfer hawlio unrhyw un o’r cynlluniau uchod oherwydd y cyfyngiadau ar ddyrannu cyllideb.  O ganlyniad, mae Llywodraeth Cymru’n caniatáu i bobl  archebu eitemau unwaith y byddant wedi derbyn cynnig o gontract, a chyn derbyn y contract.

Maent yn cynghori pobl i archebu, neu o leiaf i wneud ymholiadau yn ystod y cyfnod hwn i sicrhau bod eitemau’n cael eu dosbarthu mewn pryd neu’r gwaith yn cael ei gwblhau o fewn yr amserlen.  Os na ellir gwneud hynny, a bod tystiolaeth ysgrifenedig yn cael ei darparu i gadarnhau’r rhesymau pam, gall ymgeiswyr dynnu’n ôl o’r cynllun ac ni fyddant yn cael eu heithrio o rowndiau yn y dyfodol.

Os byddant yn derbyn y contract ac yna’n methu â bodloni’r amodau o fewn yr amserlen berthnasol, mi allant gael eu heithrio o rowndiau’r cynllun yn y dyfodol.

Lansiodd Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) ei Maniffesto cyn etholiadau Llywodraeth Leol Cymru 2022 a gynhaliwyd ar 5ed Mai.

Mae’r Maniffesto’n gosod gofynion allweddol a galwadau’r Undeb ar Gynghorwyr ac Awdurdodau Lleol mewn perthynas â: caffael lleol, daliadau fferm cynghorau sir, cronfeydd sy’n disodli cyllid yr UE, tai lleol, twristiaeth gynaliadwy, gwrthbwyso carbon a choedwigo, cysylltedd digidol a safonau masnach.

Wrth i bob cwr o gymdeithas adfer ar ôl digwyddiadau diweddar a chyfredol ar draws y byd, mi fydd gan Awdurdodau Lleol ran fawr i’w chwarae yn sicrhau bod cymunedau lleol, economïau, cymdeithas a diwylliannau Cymru’n ffynnu - serch cydnabod bod y baich cynyddol ar Awdurdodau Lleol yn dod ochr yn ochr â chwtogi ar y gyllideb flynyddol a ddyrannir iddynt.

Mae ymchwil newydd sy'n amcangyfrif y gallai de-orllewin Lloegr golli tua £800m o ganlyniad i ddiwygiadau Defra i gymorth amaethyddol Lloegr yn cadarnhau pryderon a godwyd gan Undeb Amaethwyr Cymru mewn ymateb i ymgynghoriadau'r llywodraeth yng Nghymru a Lloegr.

Edrychodd adroddiad terfynol 'Asesu Effaith Newid Amaethyddol yng Nghernyw ac Ynysoedd Sili, Dyfnaint, Dorset a Gwlad yr Haf' gan Sefydliad Ymchwil Cefn Gwlad a Chymuned (CCRI) Prifysgol Caerloyw, a gomisiynwyd gan bartneriaeth Great South West ar effeithiau a chyfleoedd polisi ‘Newid Amaethyddol’ presennol Lloegr ar ffermwyr, rheolwyr tir a’r gymuned wledig ehangach.

Dangosodd yr ymchwil y bydd ffermwyr yr ardal yn colli cyfanswm o £884 miliwn mewn cymorth amaethyddol uniongyrchol dros y cyfnod pontio yn Lloegr erbyn diwedd 2027, gyda chyllid y cynllun disodli’n cyfrif am gyfran fach yn unig o'r golled hon, hyd yn oed yn y senarios achos gorau.

Mae Pwyllgor Llaeth a Chynnyrch Llaeth Undeb Amaethwyr Cymru wedi cytuno’n unfrydol bod angen i’r pris llaeth ar gât y fferm godi’n sylweddol, i wneud iawn am y cynnydd enfawr mewn costau mewnbwn, a achoswyd gan brisiau porthiant, tanwydd, gwrtaith ac ynni uwch - sy’n gysylltiedig i raddau helaeth â’r rhyfel yn Wcráin.

Yn ddiweddar, ysgrifennodd yr Undeb at y manwerthwyr mwyaf yn eu hannog i sicrhau nad yw’r costau mewnbwn cynyddol yn bygwth dyfodol cynhyrchwyr bwyd yng Nghymru a’r DU, a bod ffermwyr yn derbyn pris teg am eu cynnyrch yng ngoleuni’r amgylchiadau presennol.

Mae cynnydd ym mhrisau bwyd y DU yn anorfod, ac er bod gan fanwerthwyr ran i’w chwarae, mae’n hanfodol bod hyn yn cael ei adlewyrchu ar hyd y gadwyn gyflenwi a’i fod yn cyrraedd gât y fferm.

Mae ymosodiad Rwsia ar Wcráin wedi cael effaith ar gynnyrch amaethyddol a’r cyflenwad bwyd ledled y DU, gan gynnwys costau uwch ac argaeledd mewnbynnau.

I ymdopi â’r argyfwng hwn, mae’r Comisiwn Ewropeaidd wedi gofyn i aelod-wladwriaethau i addasu cynlluniau strategol cenedlaethol eu Polisi Amaethyddol Cyffredin, gan roi ystyriaeth i effeithiau parhaus y rhyfel.

Mae’r Comisiynydd Amaeth Janusz Wojciechowski hefyd wedi dweud bod yn rhaid i’r UE gynhyrchu mwy o fwyd yng ngoleuni’r rhyfel yn Wcráin.

Allforion cig dafad yn edrych yn bositif ar gyfer 2022

Mae data ar allforion cig oen yn dangos arwyddion positif o adferiad yn dilyn y pandemig ac effeithiau Brexit. Mae dadansoddiadau AHDB yn dangos bod yna adferiad bach ym mis Ionawr, gydag allforion cig dafad i fyny 13% o’i gymharu â 2021, ar dros 4,000 o dunelli. Roedd allforion mis Chwefror 37% yn uwch na rhai 2021, ar 6,300 o dunelli, gan gyrraedd lefelau nas gwelwyd ers cyn Brexit a’r pandemig.

Allforiwyd cyfanswm o 95,050 o dunelli yn 2019, a gwympodd i 88,200 o dunelli yn 2020. Ochr yn ochr â pandemig Covid-19, cafodd y trefniadau masnachu newydd a gwrthdaro masnachol yn dilyn diwedd cyfnod pontio Brexit effaith pellach ar allforion yn 2021, gyda’r allforion yn gyfanswm o 70,000 o dunelli.

Pwy ddylai gofrestru

Os ydych chi’n defnyddio PPPs proffesiynol ac unrhyw adjiwfantau ym Mhrydain Fawr (Cymru, Lloegr a’r Alban), rydych dan rwymedigaeth gyfreithiol i gofrestru dan Reoliadau Rheolaethau Swyddogol (Cynhyrchion Diogelu Planhigion) 2020.  Rhaid ichi gofrestru erbyn 22ain Mehefin 2022.

Mae hyn yn cynnwys ffermwyr tir glas a ffermwyr sy’n llogi contractwyr i wasgaru plaladdwyr ar eu tir.

Cafodd mesurau lletya gorfodol a gyflwynwyd i helpu i ddiogelu adar caeth rhag Ffliw Adar eu codi Ddydd Llun 2il Mai 2022.

Gwnaed y cyhoeddiad gan y Prif Swyddog Milfeddygol yn dilyn adolygiad o’r lefelau risg o heintiad Ffliw Adar i ddofednod, sydd wedi newid o lefel ganolig (gydag ansicrwydd isel) i lefel isel (gydag ansicrwydd uchel), cyn belled â bod rhagofalon bioddiogelwch da yn cael eu rhoi ar waith. 

Mae gofynion bioddiogelwch llymach yn unol â’r Parth Atal Ffliw Adar yn parhau i fod mewn grym, a rhaid i bawb sy’n cadw adar ddal ati i fod yn ddiwyd o ran bioddiogelwch. 

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi llwytho copïau ymlaen llaw o Drwyddedau Cyffredinol sydd i’w cyflwyno ar 1af Gorffennaf 2022.

Trwydded Gyffredinol 001 – Trwydded i ladd neu gymryd adar gwyllt, neu gymryd neu ddifrodi eu nythod neu wyau, at ddibenion atal difrod difrifol neu ledaenu clefydau i dda byw, porthiant da byw, cnydau, llysiau neu ffrwythau.  Noder y matrics pwrpas i rywogaeth sydd wedi’i gynnwys yn y drwydded, sy’n cyfyngu ar y mesurau rheoli drwy ladd o’i gymharu â’r drwydded gyffredinol bresennol.

Trwydded Gyffredinol 002 – Trwydded i ladd neu gymryd colomennod gwyllt neu gymryd neu ddinistrio eu nythod a’u hwyau at ddibenion diogelu iechyd y cyhoedd, diogelwch y cyhoedd, neu atal lledaeniad clefydau.

Cyhoeddodd y grŵp Iechyd a Lles Anifeiliaid Cnoi Cil ei adroddiad ‘Acting on methane: opportunities for the UK cattle and sheep sectors’ yn ddiweddar.

Wedi’i lunio ar y cyd â Sefydliad Ymchwil Moredun, daw’r adroddiad yn sgil yr Adduned Methan Fyd-eang a ffurfiwyd yn ystod cynhadledd COP26 i leihau allyriadau methan 30% erbyn 2030.

Yn ôl gwaith a ariannwyd gan Defra a Llywodraeth yr Alban mi allai gwella iechyd a lles da byw leihau allyriadau methan hyd at 10% drwy ddefnyddio arfau sydd eisoes ar gael.

Mae Pwyllgor Cyllid y Senedd yn awyddus i ddeall barn pobl Cymru pan ddaw hi’n fater o benderfynu beth ddylai gwariant Llywodraeth Cymru ganolbwyntio arno.

Yn ystod Mai a Mehefin 2022, bydd y Pwyllgor yn rhedeg rhaglen o grwpiau ffocws, i gasglu profiadau a barn pobl ar ‘beth mae bobl Cymru am i wariant Llywodraeth Cymru ganolbwyntio arno?’

Nifer cyfyngedig fydd yn cael mynychu’r sesiynau hyn felly gofynnir i gyfranogwyr lenwi holiadur byr cyn mynychu cyfarfod grŵp ffocws.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru wedi lansio ei Maniffesto cyn etholiadau Llywodraeth Leol Cymru 2022 a gynhelir ar 5ed Mai.

Mae’r Maniffesto’n gosod gofynion allweddol a galwadau’r Undeb ar Gynghorwyr a etholir ac Awdurdodau Lleol mewn perthynas â: caffael lleol, daliadau fferm cynghorau sir, cronfeydd sy’n disodli cyllid yr UE, tai lleol, twristiaeth gynaliadwy, gwrthbwyso carbon a choedwigo, cysylltedd digidol a safonau masnach.

Wrth i bob cwr o gymdeithas adfer ar ôl digwyddiadau diweddar a chyfredol ar draws y byd, mi fydd gan Awdurdodau Lleol ran fawr i’w chwarae yn sicrhau bod cymunedau lleol, economïau, cymdeithas a diwylliannau Cymru’n ffynnu - serch cydnabod bod y baich cynyddol ar Awdurdodau Lleol yn dod ochr yn ochr â chwtogi ar y gyllideb flynyddol a ddyrannir iddynt.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi ysgrifennu at Lywodraeth Cymru, am yr eildro, i’w hannog i gymryd y camau sydd o fewn eu gallu i liniaru peth o bwysau rhyfel Wcráin ar ffermwyr a defnyddwyr yng Nghymru.

Mewn ymateb i’r llythyr cyntaf a anfonwyd at Lywodraeth Cymru ar 4ydd Mawrth 2022, lle gofynnodd yr Undeb am gyfarfod bwrdd crwn â nhw a rhanddeiliaid eraill i drafod materion o’r fath a chamau posib, dywedodd Y Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru a’r Trefnydd, Lesley Griffiths, nad oedd Llywodraeth Cymru’n credu bod cyfarfod o’r fath yn briodol.

Mae UAC yn hynod o bryderus ynghylch methiant Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU i ymgysylltu â’r gadwyn gyflenwi yn gynnar yn y dydd i archwilio camau uniongyrchol a fydd yn helpu i liniaru’r problemau sy’n cael effaith ar hyn o bryd, ac a fydd yn parhau i gael effaith am weddill y flwyddyn, ac i mewn i 2023 o leiaf.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi ailadrodd ei phryderon am y cytundeb masnach presennol ag Awstralia a’i effeithiau ar amaethyddiaeth y DU, wrth roi tystiolaeth gerbron Pwyllgor Yr Economi, Masnach a Materion Gwledig Cymru.

Mae yna bryder naturiol bod rhyddfrydoli’r drefn masnachu nwyddau amaethyddol yn llwyr yn creu’r risg o ddisodi bwyd a gynhyrchir yng Nghymru a’r DU..

Er bod asesiad effaith Llywodraeth y DU yn amcangyfrif colled o £29 miliwn o ran cynnyrch gros sectorau cig eidion a chig oen Cymru, mae angen ystyried hyn yng nghyd-destun y ffaith bod cytundeb masnach y DU-Awstralia’n debygol o osod cynsail ar gyfer cytundebau masnach yn y dyfodol.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi ysgrifennu at fanwerthwyr mawr y DU yn pwysleisio’r angen am gefnogaeth barhaus i fwydydd Cymru a’r DU o ystyried effeithiau rhyfel Rwsia yn erbyn Wcráin ar gostau mewnbwn.

Yn ddiau bydd y manwerthwyr mawr yn ymwybodol o’r cynnydd enfawr o ran costau cynhyrchu bwyd y mae ffermwyr ar draws y byd wedi’i wynebu, ac yn parhau i’w wynebu.

Ochr yn ochr â phrinder posib, a’r ffaith na fydd cynhwysion bwydydd anifeiliaid megis india-corn a blawd blodyn haul ar gael, mae AHDB wedi amcangyfrif cynnydd o 40% o un flwyddyn i’r llall ym mhrisiau dwysfwyd. Cododd pris cyfartalog diesel coch 75.4 ceiniog y litr, neu 50%, rhwng 10fed Chwefror a 10fed Mawrth, ac mae prisiau cyfartalog gwrtaith wedi treblu a mwy ers y llynedd, gyda rhai mathau o wrtaith nitrogen yn costio bron £1,000 y dunnell.

i) Arla Foods yn rhybuddio ynghylch costau cynhyrchu cynyddol

Mae Arla Foods, sef cyflenwr mwyaf llaeth a hufen ffres y DU, wedi rhybuddio na all ffermwyr wneud digon i dalu’u costau bellach, gyda rhai’n wynebu cynnydd o tua 35 y cant. Yn ôl Arla, mae cost llaeth yn yr archfarchnadoedd 7 y cant yn is nag yr oedd 10 mlynedd yn ôl mewn termau real.

Mae prisiau llaeth wedi codi’n ddiweddar i dros 40 ceiniog y litr ym mis Mai, ond mae Kite Consulting wedi dweud y bydd angen i broseswyr ddisgwyl talu’n nes at 50 ceiniog y litr os ydyn nhw am wrthdroi’r gostyngiad yn y lefelau cynhyrchu llaeth.

ii) Gall fod angen i fewnforion bwyd ac amaeth yr UE fodloni safonau’r UE

Mae’r Undeb Ewropeaidd (UE) wedi cyhoeddi cynlluniau’n ddiweddar i sicrhau bod yr holl fwyd a chynnyrch amaethyddol a fewnforir i’r UE yn cwrdd â’u safonau iechyd ac amgylcheddol.

Mae ffermwyr a ranshwyr yn yr Unol Daleithiau, a nifer o gynhyrchwyr ac allforwyr Ewropeaidd wedi mynegi eu gwrthwynebiad i’r cynlluniau. Mi all allforwyr Ewropeaidd wynebu ardrethi dial os bydd Sefydliad Masnach y Byd yn canfod nad yw safonau gorfodol yr UE yn cydymffurfio â chytundebau masnach.

iii) Rhybuddion am brinder wyau yn sgil costau cynhyrchu

Mae Cyngor Diwydiant Wyau Prydain (BEIC) wedi rhybuddio y gall fod prinder wyau yn sgil y cynnydd enfawr mewn costau cynhyrchu.

Mae costau bwyd ieir sy’n dodwy yn £400 y dunnell erbyn hyn, i fyny tua 50% dros y ddwy flynedd diwethaf. Mae costau cludiant wedi codi tua 30%, pris llafur wedi codi tua 7%, pris pelenni wedi codi 15%, a chostau cyfanwerthol nwy gan gyflenwyr wedi cynyddu 250% ers dechrau 2021.

Mae Prif Weithredwr 2 Sisters Food Group, Ronald Kers hefyd wedi rhybuddio bod yna fygythiad mawr i ddiogelwch cyflenwad bwyd y DU o ganlyniad i’r rhyfel yn Wcráin.

Ar 31ain Mawrth, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru y byddai £227 miliwn ar gael dros y tair blynedd nesaf i gefnogi’r economi wledig a’r amgylchedd naturiol.

Bydd y cyllid, a fydd ar gael i gefnogi ffermwyr, coedwigwyr, rheolwyr tir a sectorau gwledig cysylltiedig, yn cael ei ddarparu ar draws chwe thema:

Cafwyd adroddiadau am bum achos o Ffliw Adar yng Nghymru, yng Nghrughywel, Gaerwen, Y Waun, Y Drenewydd a’r Trallwng; hefyd mae pedwar achos dros y ffin yn Lloegr wedi effeithio ar ddaliadau yng Nghymru.

Ers 30ain Mawrth 2022 mae’r cyfyngiadau symud lleol a oedd yn eu lle yn Y Drenewydd a’r Trallwng ers yr achos o Ffliw Adar a adroddwyd ar 21ain Chwefror 2022 wedi’u codi.

Mae’r mesurau Parth Atal Ffliw Adar a gyhoeddwyd yn Nhachwedd 2021, a oedd yn galw am fwy o fioddiogelwch a gorfodaeth i gadw adar caeth o bob math dan do, yn parhau i fod mewn grym ar draws Cymru.

Mae gwefan Llywodraeth Cymru wedi’i diweddaru gyda’r cyfraddau cyflog amaethyddol isaf diweddaraf o 1af Ebrill, yn dilyn newid sylweddol i Orchymyn Cyflogau Amaethyddol 2022, a ddaw i rym o 22ain Ebrill 2022.

Y bwriad gwreiddiol oedd bod y newidiadau’n dod i rym ar 1af Ebrill 2021, ond bu oedi o 12 mis yn sgil y broses o sicrhau bod y newidiadau a awgrymwyd gan y Bwrdd Cyflogau Amaethyddol yn cael eu derbyn gan Lywodraeth Cymru.

Dylid nodi, oherwydd yr oedi cyn i Orchymyn 2021 ddod i rym, ac er gwaethaf ymdrechion UAC ac NFU Cymru, sydd â chynrychiolaeth ar y Bwrdd, y gall fod yn ofynnol i’r rhai sy’n cyflogi gweithwyr amaethyddol ôl-dalu’r gweithwyr hynny a fyddai wedi disgwyl codiad cyflog o 1af Ebrill 2021.

Bydd NFWI-Cymru, Undeb Amaethwyr Cymru, NFU Cymru, CFfI Cymru a’r Gymdeithas Tir a Busnesau Cefn Gwlad (CLA) yn cynnal digwyddiad cysylltedd digidol ar-lein ar 28 Ebrill am 12 canol dydd.  Nod y digwyddiad hwn yw darparu trosolwg o’r wybodaeth, cefnogaeth a chyllid sydd ar gael i helpu cartrefi a chymunedau i wella eu cysylltedd.  Mae hyn mewn ymateb i ganfyddiadau arolwg a gynhaliwyd yn Ffair Aeaf Frenhinol Cymru, a ganfu nad oedd yna fawr o ymwybyddiaeth o’r cyllid a’r cymorth sydd ar gael.

Mae Bwrdd Cyfoeth Naturiol Cymru wedi ystyried yr argymhellion a ddeilliodd o’r Adolygiad Adar Gwyllt, yn benodol mewn perthynas â thrwyddedau cyffredinol.  Penderfynwyd y dylai Cyfoeth Naturiol Cymru barhau i roi trwyddedau cyffredinol i reoli adar gwyllt at rai dibenion, mewn rhai amgylchiadau, a lle nad oes unrhyw atebion boddhaol eraill.

Bydd y penderfyniadau a wnaed gan y Bwrdd yn golygu newidiadau i drwyddedau o 1af Gorffennaf ac mae’r rhain yn cynnwys:

Mae Sefydliad DPJ wedi derbyn arian gan Lywodraeth Cymru i ddarparu ei wasanaethau Rhannu’r Baich a Chwnsela ar gyfer rhai sydd wedi dioddef profedigaeth.  Mi fydd hyn yn gweithio yn yr un ffordd â’r llinell gymorth Rhannu’r Baich – drwy alw 0800 587 4262 neu decstio 07860 048 799. 

Yn ôl yr arfer, mae’r gwasanaeth hwn yn gyfrinachol ac am ddim i’r rhai sy’n gofyn am gymorth, ac mae’r cwnsela’n cael ei ddarparu gan gwnselwyr proffesiynol.  Er bod Sefydliad DPJ wedi bod yn gysylltiedig â hunanladdiad yn y gorffennol, gall y gwasanaeth hwn gynorthwyo’r bobl hynny sy’n wynebu profedigaeth dan unrhyw sefyllfa, ac nid o ganlyniad i hunanladdiad yn unig.

Mae gwasanaeth Rhannu’r Baich wedi cefnogi nifer fawr o bobl sy’n galaru ac mewn profedigaeth, ond bydd yr arian hwn yn hyrwyddo’r agwedd hon o’r gwasanaethau yn fwy penodol.

Mae Canolfan Rhagoriaeth TB Gwartheg IBERS ym Mhrifysgol Aberystwyth yn cynnal ymchwil ar arferion rheoli a safbwyntiau ffermwyr yng Nghymru, i geisio gwella iechyd a lles buchesi.  Byddant hefyd yn archwilio sut mae’r rhain yn effeithio ar iechyd a lles ffermwyr.

Os ydy’r cyfranogwyr yn dymuno, gallant roi eu manylion cyswllt ar ddiwedd yr holiadur er mwyn cael cyfle i ennill pâr o esgidiau glaw Dunlop.

Mae’r arolwg ar gael i’w gwblhau yma:

Cafodd cynrychiolwyr Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) gyfarfod adeiladol â’r Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru a’r Trefnydd Lesley Griffiths i dynnu sylw at, a thrafod y camau y gallai Llywodraeth Cymru eu cymryd i liniaru effeithiau rhyfel Rwsia yn erbyn Wcráin.

Ysgrifennodd UAC at y Gweinidog ar 4ydd Mawrth yn tynnu sylw at effeithiau’r rhyfel ac yn gofyn am drefnu cyfarfod bwrdd crwn brys gyda rhanddeiliaid.

Mae’r rhyfel yn cael, a bydd yn parhau i gael effaith fawr ar gadwyni cyflenwi bwyd y DU a chostau mewnbwn. Mae’r DU yn dibynnu’n drwm ar Wcráin a Rwsia am oddeutu tri deg y cant o’i india-corn, yn ogystal â nifer o gynhwysion eraill a ddefnyddir mewn bwydydd anifeiliaid, ac mae gwrtaith erbyn hyn yn costio tua mil o bunnau’r dunnell.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi disgrifio agwedd Llywodraeth y DU tuag at ddiogelu’r cyflenwad bwyd ac amaethyddiaeth fel un ddi-hid mewn ymateb i’r cyhoeddiad bod cytundeb masnach rydd wedi’i arwyddo â Seland Newydd.

Mae ffermwyr yn teimlo’n ddig iawn bod Llywodraeth y DU wrthi’n ffurfio cytundebau masnach a fydd, yn ôl yr hyn mae ei ffigurau ei hun yn cadarnhau, yn niweidiol i sectorau bwyd a ffermio’r DU, ac yn tanseilio diogelwch y cyflenwad bwyd.

Does dim angen edrych yn bellach na’r hyn sy’n digwydd yn Wcráin, a’r effaith ar gyflenwadau nwy a thanwydd, i weld pa mor gyflym y gall pethau newid ar y llwyfan rhyngwladol, ac eto mae polisi masnach Llywodraeth y DU yn mynd ati’n ddi-hid i danseilio diogelwch ein cyflenwad bwyd, drwy symud y ddibyniaeth i wledydd sydd ddegau o filoedd o filltiroedd i ffwrdd.

Mewn ymateb i ymgynghoriad Llywodraeth Cymru ar ardrethi lleol ar gyfer ail gartrefi a llety hunanddarpar, pwysleisiodd UAC y dylai’r effeithiau sy’n gysylltiedig ag ail gartrefi gael eu hystyried fel mater ar gyfer y gymuned amaethyddol ledled Cymru, o ystyried bod 80 y cant o holl dir amaethyddol Cymru wedi’i leoli yn y saith sir sy’n cynnwys dwy ran o dair o’r holl ail gartrefi.

Cynigiodd yr Undeb y dylid cynyddu cyfanswm premiwm y dreth gyngor ar ail gartrefi fesul tipyn er mwyn gallu monitro’r canlyniadau o flwyddyn i flwyddyn, a bod llety hunanddarpar ar gael am 280 o ddiwrnodau yn hytrach na 140, i’w osod am o leiaf 140 o ddiwrnodau, yn hytrach na 70, yn ystod unrhyw gyfnod o 12 mis, i fod yn gymwys i hawlio ardrethi busnes.

Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi’n ddiweddar y bydd y lefel uchaf ar gyfer premiymau Awdurdodau Lleol ar ail gartrefi ac eiddo gwag tymor hir yn codi i 300% yn Ebrill 2023.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi croesawu agweddau o ymgynghoriad Llywodraeth Cymru ar ddeddfwriaeth a pholisi cynllunio ar gyfer ail gartrefi a llety gwyliau tymor byr, ond mae’n rhybuddio bod yn rhaid iddynt fod yn rhai y gellir eu gorfodi.

Roedd yr ymgynghoriad yn cynnig diwygio Gorchymyn Cynllunio Gwlad a Thref 1987 i gynnwys tri dosbarth defnydd gwahanol ar gyfer prif gartrefi, ail gartrefi a llety gwyliau tymor byr, ynghyd â newidiadau dilynol i Orchymyn Cynllunio Gwlad a Thref 1995 a’r ddeddfwriath sylfaenol ar sut a phryd y dylai caniatâd cynllunio fod yn ofynnol.

Mynegodd UAC ei chefnogaeth i dri argymhelliad mewn perthynas â’r polisi cynllunio o’r adroddiad ‘Ail Gartrefi: Datblygu polisïau newydd yng Nghymru’ y llynedd. Felly, mae’n croesawu’r ffaith bod y tri argymhelliad yn cael eu hystyried.

i) Llywodraeth Cymru i sefydlu Gweithgor Tenantiaeth yng Nghymru

Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi y bydd yn sefydlu Gweithgor Tenantiaeth yng Nghymru i archwilio materion a rhwystrau y mae’r sector ffermio tenant yn debygol o’u hwynebu yn ystod cyfnod pontio’r Cynllun Ffermio Cynaliadwy.

Disgwylir y bydd y grŵp newydd yn cael ei greu yn dilyn cyhoeddi amlinelliad o’r Cynllun Ffermio Cynaliadwy yng Ngorffennaf 2022.

ii) Chile yn agor ei drysau i fewnforion porc o’r DU

Mae 27 o safleoedd prosesu porc y DU wedi cael y golau gwyrdd i ddechrau allforio’n fasnachol i Chile, fel rhan o gytundeb newydd y rhagamcanir y bydd yn werth tua £4 miliwn y flwyddyn am y pum mlynedd cyntaf.

Mae’r cytundeb yn sicrhau tariffau Gwlad a Ffefrir Fwyaf o 6% yn unol â rhai amodau.

iii) Llywodraeth y DU yn cyflwyno tariffau ar fewnforion bwyd o Rwsia

Mae Llywodraeth y DU wedi cyflwyno tariff o 35% ar gannoedd o nwyddau o Rwsia, gan gynnwys bwyd môr, un o’i heconomïau mwyaf.

Rwsia sy’n gyfrifol am dros 40% o’r pysgod gwyn a gynhyrchir yn fyd-eang ac mae’n gyfrifol am dros 30% o benfras yr Iwerydd, a 25% o’r hadog a gynhyrchir yn fyd-eang.

Mae Llywodraeth Cymru a Defra wedi comisiynu prosiect ymchwil cymdeithasol i ddeall agweddau ffermwyr tuag at frechu gwartheg a moch daear yn erbyn TB yng Nghymru a Lloegr.  Mae’r prosiect yn cael ei gynnal gan y Sefydliad Ymchwil Cefn Gwlad a Chymunedol (CCR) a Phrifysgol Caerdydd..

Maent yn cynnal nifer o weithdai ledled Cymru a Lloegr i gasglu barn ac adborth gan ffermwyr.  Yng Nghymru, trefnwyd gweithdai ar y dyddiadau hyn:

• 23ain Mawrth – Sir Benfro (Gwesty Nant y Ffin , Llandysilio, Clunderwen) 12-2pm
• 31ain Mawrth - Dinbych (Marchnad Da Byw Rhuthun, Parc Glasdir, Rhuthun) 12-2pm

Gwneir rhodd ariannol o £20 i linell gymorth bTB newydd Rhwydwaith y Gymuned Ffermio  am bob ffermwr sy’n mynychu (Gall cyfranogwyr hawlio’r arian tuag at gostau teithio, os dymunant).

Nifer cyfyngedig o leoedd sydd ar gael – i gofrestru, cysylltwch â Holly Shearman (Gwasanaeth Cynghori TB) ar Mae'r cyfeiriad e-bost hwn wedi'i warchod rhag robotiaid sbam. Rhaid i chi alluogi JavaScript i'w weld. neu 07889 806597, neu Gareth Enticott (Prifysgol Caerdydd) ar Mae'r cyfeiriad e-bost hwn wedi'i warchod rhag robotiaid sbam. Rhaid i chi alluogi JavaScript i'w weld.

Yng nghyllideb 2020, cyhoeddodd Llywodraeth y DU ei bod yn diddymu’r hawl i ddefnyddio diesel coch yn y rhan fwyaf o sectorau o 1af Ebrill 2022.  Nid yw hyn yn cynnwys y sectorau amaethyddiaeth, garddwriaeth, coedwigaeth, ffermio pysgod a rheilffyrdd, a’i ddefnydd ar gyfer gwresogi anfasnachol.

Mae hyn yn golygu y bydd ffermwyr a chontractwyr a hurir i wneud gwaith amaethyddol ar y tir yn parhau i allu defnyddio tanwydd rhatach yn y cerbydau a’r peiriannau a ddefnyddir at ddibenion cymwys o fewn y sector amaethyddol.

Mae dibenion cymwys o fewn y sector amaethyddol yn cynnwys bridio neu fagu unrhyw anifail a gedwir i gynhyrchu bwyd, gwlân, croen neu ffwr; tyfu neu gynaeafu cnydau; porthiant i gynhyrchu tanwydd; tyfu neu gynaeafu planhigion blodeuol neu addurniadol; tyfu neu gynaeafu coed neu gynnyrch coedwigaeth arall; a chynnal a chadw tir amaethyddol dan gynlluniau rheolaeth amgylcheddol.

Agorodd ffenestr bresennol y Cynllun Cynllunio Creu Coetir ar 28ain Chwefror 2022.  Mae’r cynllun yn cynnig grantiau o rhwng £1000 a £5000 i ddatblygu cynlluniau i greu coetir newydd.

Pan fydd cynllun wedi’i gymeradwyo gan Cyfoeth Naturiol Cymru mi fydd yn gymwys i dderbyn cyllid gan Lywodraeth Cymru ar gyfer plannu coed.  (Mae cyllid o £500,000 ar gael ar hyn o bryd ar gyfer ceisiadau a wneir erbyn 31ain Mawrth 2023).

Ceir mwy o wybodaeth yma: https://llyw.cymru/cynllun-cynllunio-creu-coetir

Mae gwasanaeth archwilio samplau o grafiadau croen defaid sy’n dangos arwyddion clinigol amheus o’r clafr ar gael tan 31ain Mawrth 2022.

Mae’r cynllun yn cael ei gefnogi gan Lywodraeth Cymru a chynhelir y profion yn APHA Canolfan Ymchwil Milfeddygol Caerfyrddin.   Dylid postio’r samplau o grafiadau croen i Ganolfan Ymchwil Milfeddygol Caerfyrddin drwy filfeddyg y ffermwr.

I fod yn gymwys ar gyfer y profion, rhaid cyflwyno holiadur epidemiolegol byr gyda’r samplau.  Dylai milfeddygon lenwi’r holiadur hwn gyda’r ffermwyr wrth gasglu’r samplau.

Gellir cyflwyno samplau un ai gyda ffurflen Anifeiliaid Bach sy’n Cnoi Cnil, sydd ar gael ar  y Porth Milfeddygon neu drwy’r Gwasanaeth Profi Clefydau Anifeiliaid.

Ar 1af Mawrth 2022, lansiwyd platfform hyfforddiant lles ar-lein, lle bydd gofyn i unrhyw un sy’n trin a thrafod moch i gwblhau cwrs hyfforddiant ar-lein fel rhan o safonau’r cynllun Tractor Coch.

Bydd disgwyl i aelodau’r cynllun Tractor Coch gwblhau’r modiwl hyfforddiant cyntaf, sef ‘Symud a Thrafod Moch’ cyn 31ain Awst 2022.  Mae’r cwrs yn rhad ac am ddim i’r 8,000 cyntaf sy’n cymryd rhan, neu am y 6 mis cyntaf, pa un bynnag a ddaw gyntaf, ac wedi hynny codir tâl o £10. Bydd pawb sy’n cwblhau’r cwrs yn derbyn tystysgrif ddigidol, y gellir ei chadw ar gyfer geirda ac archwiliadau yn y dyfodol.

Mae AHDB, Tractor Coch, y Gymdeithas Foch Genedlaethol, y Gymdeithas Milfeddygon Moch a’r Cyngor Iechyd a Lles Moch wedi gweithio ochr yn ochr â chynhyrchwyr moch i ddatblygu’r platfform hyfforddiant, i sicrhau hyfforddiant achrededig cyson ar gyfer y diwydiant.

Am wybodaeth bellach ar sut i gofrestru a chael mynediad at y platfform hyfforddiant cliciwch yma.

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru, mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru, wedi lansio menter a elwir yn ‘Natur a Ni’, sy’n anelu at greu platfform a fydd yn caniatáu i bobl Cymru ddatblygu gweledigaeth ar y cyd ar gyfer ein hamgylchedd naturiol.

Hyd at ddiwedd Mai, gall unrhyw un yng Nghymru gymryd rhan a dweud eu dweud ar https://freshwater.eventscase.com/CY/Natureandus 

Mae hyn yn cynnwys cwblhau arolwg Natur a Ni neu gymryd rhan yn un o’r digwyddiadau  neu grwpiau ffocws ar-lein.  Mae Cyfoeth Naturiol Cymru’n gobeithio y bydd hyn yn help i ddeall sut mae pobl yn teimlo am fyd natur, ac yn gwneud iddyn nhw feddwl am y newidiadau y gallwn eu mabwysiadu i warchod byd natur a’r amgylchedd.

Arolwg o ganfyddiadau defnyddwyr o ansawdd cig eidion a phriodoldeb system EUROP

Mae  Megan Phillips, myfyriwr Busnes-Amaeth pedwaredd blwyddyn ym Mhrifysgol Harper Adams yn cynnal arolwg o ‘ganfyddiadau presennol defnyddwyr y DU o ansawdd cig eidion, ac a system dosbarthu carcasau EUROP yn briodol i gwrdd â gofynion defnyddwyr?’

Mae’r arolwg, sy’n cymryd llai na phum munud i’w gwblhau, ar gael yma:

https://harper-adams.onlinesurveys.ac.uk/consumer-perceptions-of-beef-meat-quality 

Rheoli clefydau o fewn buchesi gwartheg y DU

Hoffai ymchwilwyr ym Mhrifysgolion Nottingham a Warwick siarad â ffermwyr gwartheg yn y DU am reoli clefydau yn eu buchesi, ac maent yn chwilio am wirfoddolwyr a fydd yn cael eu talu i gymryd rhan mewn cyfweliad unigol ar-lein.

Bydd y cyfweliad yn para am awr ar y mwyaf a bydd pawb sy’n cymryd rhan yn derbyn taleb gwerth £40 (o ddewis o siopau e.e. John Lewis, M&S) am eu hamser.

Os oes gennych chi ddiddordeb mewn cymryd rhan ac ychwanegu’ch enw ar y rhestr recriwtio, cofrestrwch ar https://feed.warwick.ac.uk/research.html. Neu gallwch ebostio Naomi Prosser (Mae'r cyfeiriad e-bost hwn wedi'i warchod rhag robotiaid sbam. Rhaid i chi alluogi JavaScript i'w weld.) yn nodi ai gwartheg cig eidion a/neu wartheg llaeth sydd gennych chi, ac ymha sir rydych chi’n ffermio.